Historia pałacu w Tłokini Kościelnej zawarta w fotografiach

Pomysł wydania albumu narodził się w końcu 2010 roku. Tadeusz Mazek kupił pałac, ale jeszcze niewiele wiedział na temat jego historii, szczególnie tej odległej, sprzed 100 lat. Gdy próbował znaleźć cokolwiek na temat rodziny Chrystowskich, zgłosił się do niego ktoś, oferując na sprzedaż album z oryginalnym, przedwojennymi zdjęciami tej rodziny. Podobno kwota, jakiej zażądał, była spora, ale Mazek zapłacił. Wiedział, że fotografie wraz z fachowym komentarzem będą świetną reklamą przyszłej inwestycji.

Inwestycji, bo w końcu 2010 roku pałac nadawał się tylko do kapitalnego remontu. Poza tym oryginalne zdjęcia dawały szansę odnowienia obiektu w przedwojennej formie, bo po 1945 roku wiele się tu zmieniło, najczęściej ulegając dewastacji. Faktycznie w nienaruszonym stanie przetrwała jedynie bryła budynku. W albumie znalazły się także zdjęcia i dokumenty pozyskane z innych źródeł.

Zobacz zdjęcia odrestaurowanego pałacu w Tłokini Kościelnej

Pałac w Tłokini Kościelnej powstał w czasie I wojny światowej. W 1911 r. Ignacy Chrystowski pojął za żonę Zofię z Chrzanowskich, córkę właściciela Jastrzębnik. Małżonkowie postanowili wybudować sobie dom, a wojna światowa nie odwiodła ich od tego celu. Ba, przyniosła dodatkowe dochody z handlu warzywami. Obiekt powstał jeszcze w trakcie działań wojennych, a więc przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę. Tym niemniej nad wejściowym drzwiami znalazł się nie tylko rodowy herb Topór, ale także polski orzeł i litewska pogoń, a więc godło I Rzeczpospolitej. Wokół pałacu powstał park a w pobliżu ogród.

Lata świetności pałacu Chrystowskich przypadają oczywiście na okres międzywojenny. Ignacy był działaczem Stronnictwa Narodowego, stąd jego stałymi gośćmi byli Roman Dmowski, krytyk literacki i senator z ramienia endecji Władysław Jabłonowski, a także generał Jan Marian Hempel. Ignacy zmarł po ciężkiej chorobie w 1938 r., a jego żona w 1970 r. we Wrocławiu.

Historię rodu oraz pałacu zawdzięczamy badaniom Anny Tabaki oraz wspierającego autorkę Macieja Błachowicza, a także wspomnieniom ostatniej żyjącej pracownicy pałacu Marianny Przywarczak. O ile obecny obiekt powstał stosunkowo niedawno, o tyle wiadomo, że dwór szlachecki stał w tym samym miejscu już w XVIII wieku. Właścicielami majątku byli m.in. Leszczyńscy, magnat Jerzy Wandalin Mniszech czy wojewoda kaliski Ksawery Kęszycki. W dziejach samej Tłokini najbardziej zasłużył się dyrektor Skarbu Departamentu Kaliskiego Tadeusz Radzimiński, który w 1819 r. nabył majątek, a pięć lat później sprowadził tu pierwszych tkaczy ze Śląska - Czechów i Niemców.

W 1843 r. majątek trafił na licytację i kupił go jeden z wierzycieli Robert Chrystowski, wówczas pisarz Dyrekcji Szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Kaliszu, później także patron Trybunału Cywilnego Guberni Kaliskiej i adwokat przy Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego. Jednym z jego synów był znakomity gospodarz Jan Władysław, a wnukiem Ignacy.

Majątek kwitł aż do 1939 roku. W czasie wojny znalazł się pod niemiecką administracją, a w marcu 1945 został zajęty przez żołnierzy sowieckich. W połowie lat 70. ubiegłego wieku zdewastowany pałac przejęła Rada Wojewódzka NOT. W 2010 roku wystawiony na przetarg Dom Pracy Twórczej NOT kupił Tadeusz Mazek.

Wiadomości z Twojego miasta prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
Prześlij nam swój artykuł lub swoje zdjęcia. Nie masz konta? Zarejestruj się!
Masz firmę? Dodaj ją za darmo do Katalogu Firm.
Organizujesz imprezę? Poinformuj nas!

Kalisz.naszemiasto.pl Dołącz do naszej społeczności na Facebooku!