Senator Janusz Pęcherz zabrał głos w sprawie wpływu koronawirusa na samorządy. O kryzysie mówił na przykładzie Kalisza

Na ostatnim plenarnym posiedzenie Senatu przegłosowano ponad 100 poprawek do tzw. tarczy antykryzysowej 3.0, a także m.in. rozwiązania dla samorządów terytorialnych, które w okresie pandemii tracą dochody przy znacznie zwiększonych wydatkach.

Senator Janusz Pęcherz jako przykład miasta, które zmaga się z tym problemem, podał Kalisz.
- Musimy spojrzeć zdecydowanie wyraźniej na problemy, z jakimi borykają się samorządowcy, przede wszystkim w gminach i powiatach. Dwie poprzednie tarcze antykryzysowe, ale i trzecia (...) nie zawierają rozwiązań dotyczących pomocy gminom czy powiatom w związku z utraconymi dochodami i zwiększonymi kosztami wynikającymi z przypisanych kolejnych zadań, które są wynikiem pandemii wirusa SARS-CoV-2 - powiedział członek senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.

Największą część strat wygenerują zmniejszone wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz mniejszy udział we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych.
- Dane z Ministerstwa Finansów przekazane 10 maja gminom są przerażające. Obliczenia wskazują, że dochody z PIT za kwiecień 2020 roku w porównaniu z kwietniem 2019 są nawet o ponad 40 proc. niższe, a sytuacja może się jeszcze pogorszyć. Dla przykładu w Kaliszu dochody z podatku PIT za kwiecień 2019 wynosiły ponad 18 mln zł, a za kwiecień 2020 - tylko 10,6 mln zł – wyliczał były prezydent Kalisza.

Utracone dochody są także wynikiem zwolnień z podatku od nieruchomości i innych.
- Zwiększone koszty funkcjonowania gmin w wyniku stosowania przepisów antycovidowych dotyczą m. in. lokalnego transportu zbiorowego, odbioru odpadów z miejsc kwarantanny czy izolacji, a także wydatków ponoszonych na pomoc szpitalom w zakupie sprzętu medycznego oraz innych środków zabezpieczających personel medyczny pracujący z osobami zakażonymi koronawirusem. Miasto Kalisz na tego typu działania wydatkowało już do tej pory kwotę ponad 2,7 mln zł – dodał Janusz Pęcherz.

Senator podkreślił, że analizując sytuację funkcjonowania samorządów takich jak Kalisz, trzeba mieć na uwadze m.in.: krytyczną sytuację finansową spółek typu Aquapark czy MKS, które zawiesiły działalność rekreacyjno-sportową, nie mają dochodów, ale cały czas generują koszty; niefunkcjonujące przedszkola, które w ubiegłym roku uzyskały dochód około 10 mln zł czy samorządowe instytucje typu OSRiR, który także generuje koszty mimo zawieszenia działalności czy MZBM, który znacznie obniżył czynsze w lokalach użytkowych, zmniejszając także dochody własne.

- Wymienione wyżej podmioty to instytucje miejskie, i to samorząd Kalisza musi poradzić sobie ostatecznie z ich utrzymaniem w okresie pandemii – podkreślił senator.

Ostatecznie, z inicjatywy ustawodawczej Senatu, przegłosowano projekt ustawy o szczególnych rozwiązanych dla samorządu terytorialnego w okresie pandemii. Zaproponowano m. in., aby od kwietnia oraz w całym 2021 r. jednostki samorządu nie dokonywały wpłat tzw. janosikowego, umożliwienie wykorzystania środków z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu na działania związane ze zwalczaniem pandemii, a także możliwość zawieszenia w całości albo w części realizacji Budżetu Obywatelskiego w latach 2020-2021.

Wprowadzono także poprawkę, aby ze zbiórek publicznych prowadzonych w gminach na zakup środków ochrony osobistej (np. maseczki i rękawice), nie było konieczności odprowadzania podatku VAT do urzędów skarbowych.

Projekt ustawy trafi teraz do Sejmu.