85 lat Calisii Kalisz. Po wielkości zostały tylko wspomnienia. Historyczny 1956 rok. ZDJĘCIA

Przypominając tak udaną dla Startu Kalisz edycję Pucharu Polski, warto zauważyć, że w drodze do półfinału kaliszanie mieli wyjątkowe szczęście w... losowaniu. Trzecioligowcy na początek zagrali z grającym na tym samym szczeblu Darzborem Szczecinek, potem z drugoligowym CWKS-em (Wawelem) Kraków, reprezentantem klasy okręgowej Hetmanem Zamość i wreszcie z kolejnym drugoligowcem - Polonią Gdańsk.

W drodze do półfinału z CWKS-em Warszawa nie spotkali więc ani jednej drużyny z najwyższej klasy rozgrywkowej. Warto też zauważyć, że wszystkie mecze wygrywali różnicą jednej bramki.

Dziś możemy się oburzać, że mecz z aktualnymi mistrzami Polski nie został rozegrany na boisku przy ul. Łódzkiej, ale wtedy, inaczej niż jest obecnie, gospodarzem nie musiała być drużyna z niższej klasy.

Tak czy inaczej awans Startu do półfinału Pucharu Polski uznany został za wielką sensację. W drugim półfinale spotkali się pierwszoligowcy - Wisła Kraków i Górnik Zabrze.

Przypomnijmy, że grającym trenerem Startu drużyny był Adam Wapiennik. 34-letni wówczas wychowanek Wisły Kraków kończył karierę w kaliskim klubie. Kilka lat wcześniej został dożywotnio usunięty z Wisły po tym, jak jego żona na pochodzie pierwszomajowym oparła szturmówkę o mur, a ta przewróciła się... Dziś trudno w to uwierzyć, ale w 1950 roku uznano to jako "akt celowy, wrogi dla klasy robotniczej i ludowej ojczyzny".

Rękę do Wapiennika wyciągnął Włókniarz (ŁKS) Łódź. Zagrał też kilka meczów w Cracovii i od 1955 roku związał się ze Startem. Kaliszanie występowali w trzeciej lidze, ale pod wodzą tego trenera nie tylko wysoko zaszli w pucharze, ale także awansowali na drugi szczebel rozgrywek ligowych.

Mecz CWKS Warszawa - Start Kalisz odbył się 13 czerwca 1956 roku o godz. 17.30. Na trybunach zasiadło skromne jak na owe czasy 8 tysięcy widzów. Goście zagrali w składzie: Antoni Szkudlarek - Józef Wróblewski, Edward Kuchnicki, Kazimierz Marciniak, Zygmunt Sobczak, Ryszard Wojciechowski, Jerzy Kuś, Henryk Grabiński, Zygmunt Marciniak, Marian Heising, Adam Wapiennik.

Zaczęło się świetnie dla gości, bo już w 5 minucie Marceli Strzykalski strzelił samobójczą bramkę. Niestety, potem trafiali tylko wojskowi: Lucjan Brychczy (10), Ernest Pol (43), Lucjan Brychczy (44), Henryk Kempny (53), Lucjan Brychczy (65), Marceli Strzykalski (84) i Edmund Kowal (89). Jak widać, poza krakusem Kowalem, gole zdobywał śląski zaciąg CKWS-u. Na bramce w pierwszej połowie stał kolejny Ślązak Edward Szymkowiak.

Co się nie udało w pucharze, wyszło w rozgrywkach ligowych. Start wygrał swoją grupę trzeciej ligi i - choć w barażach zajął ostatnie miejsce (0:1, 0:1 ze Stalą Radom, 1:2 i 0:0 z Bzurą Chodaków) - awansował dzięki powiększeniu drugiej ligi.

Szczególną satysfakcję musieli mieć Sobczak, Wróblewski, Szkudlarek i August Tomaszek, którzy 4 lata wcześniej awansowali z Gwardią (Startem) do II ligi, ale reorganizacja rozgrywek pozbawiła ich awansu.

1955/56
1/32
Sparta (Darzbór) Szczecinek – Start Kalisz 3:4 (1:4)
Bramki: 1:0 Leon Żukowski 4, 1:1 Zygmunt Sobczak 16, 1:2 Józef Świercz 22, 1:3 Bolesław Lewandowski 28,1:4 Zygmunt Sobczak 38, 2:4 Zbigniew Legan 78, 3:4 Lech Pudłowski 85.
1/16
27 listopada 1955
Start Kalisz – CWKS (Wawel) Kraków 2:1 (2:0)
Bramki: 1:0 Czesław Romke 26, 2:0 Janusz Więcław 37, 2:1 Norbert Gajda 82.
1/8
11 marca 1956
Start Kalisz – Unia (Hetman) Zamość 1:0 (0:0)
1:0 Zygmunt Marciniak 86.
1/4
24 maja 1956
Start Kalisz – Stal (Polonia) Gdańsk 1:0 (0:0)
1:0 Zygmunt Marciniak 88.
1/2
13 czerwca 1956
CWKS (Legia) Warszawa – Start Kalisz 7:1 (3:1)
0:1 Marceli Strzykalski 5 samobójcza, 1:1 Lucjan Brychczy 10, 2:1 Ernest Pol 43, 3:1 Lucjan Brychczy 44, 4:1 Henryk Kempny 53, 5:1 Lucjan Brychczy 65, 6:1 Marceli Strzykalski 84, 7:1. Edmund Kowal 89.
1961/62
1/128
26 listopada (?) 1961
Bieszczady Rzeszów – Calisia Kalisz 5:1 (3:0)
1:0 Sekulski 30, 2:0 Trojniok 36, 3:0 Sekulski 44, 4:0 Trojniok 60 , 4:1 Gabryel 62, 5:1 Grzegorczyk 73
1962/63
1/64
Calisia Kalisz – Stal Mielec 3:5 (0:2)
0:1 Kazimierz Budek 20, 0:2 Rajmund Kapuściński 40, 0:3 Ryszard Kleszcz 51, 1:3 Marian Żurkowski 60, 1:4 Rajmund Kapuściński 68, 2:4 samobójcza 70, 3:4 Kazimierz Marciniak 75, 3:5 Rajmund Kapuściński 78.
1963/64
1/64
Wiarus Krosno Odrzańskie – Calisia Kalisz 2:1 (0:0)
1:0 Jamroz 50, 2:0 Hercog 60, 2:1 Miklas 90.
2012/13
1/128
18 lipca 2012
Fogo Luboń – Calisia Kalisz 3:0 walkower
2013/14
1/128
13 lipca 2013
KS Tymbark – Calisia Kalisz 0:3 walkower
1/64
17 lipca 2013
Calisia Kalisz – Lech Rypin 0:3
0:1 Martyn Trędewicz 55, 0:2 Szymon Moszczyński 62, 0:3 Piotr Buchalski 68.
2014/15
1/128
19 lipca 2014
Olimpia Elbląg – Calisia Kalisz 7:0 (4:0)
1:0 Anton Kołosow 3, 2:0 Michał Ressel 17, 3:0 Anton Kołosow 21, 4:0 Kamil Graczyk 38 karny, 5:0, 6:0 Łukasz Pietroń 68, 78, 7:0 Oleg Ichim 90.

Warto przypomnieć najmłodszym kibicom trochę nazwisk z tamtych czasów Tylko siedmiu piłkarzy występowało w Calisii przez wszystkie pięć sezonów. Byli to:

• Edward Kuchnicki – 120 meczów (6 bramek)
• Zygmunt Sobczak – 118 (32)
• Kazimierz Marciniak – 109 (4)
• Józef Świercz – 93 (18)
• Henryk Grabiński – 85 (2)
• Józefat Wróblewski – 60
• Marian Heising – 48 (6)

Tym graczom ta sztuka się nie udała, ale odegrali ważną rolę w drużynie w poszczególnych sezonach:

• Józef Marciniak - 4 sezony 67 meczów
• Jerzy Minsdorf – 3 sezony, 61 meczów (12 bramek)
• Czesław Gabryel – 3 sezony, 60 meczów
• Eugeniszu Woźny – 2 sezony, 45 meczów
• Ryszard Wojciechowski – 2 sezony, 43 mecze
• Ryszard Matlak – 2 sezony, 38 meczów (12)
• Zygmunt Marciniak – 2 sezony, 35 meczów (22)
• Antoni Szkudlarek – 3 sezony, 31 meczów
• Marian Żurkowski – 2 sezony, 27 meczów
• Jan Zawalonka – 2 sezony, 26 meczów
• Wiesław Chudaś – 2 sezony, 24 mecze
• Mirosław Bończak – 1 sezon, 24 mecze (3)
• Marian Kruk - 1 sezon, 24 mecze
• Włodzimierz Kmiecik – 2 sezony, 22 mecze (4)
• August Tomaszek – 1 sezon, 17 meczów (3)