Choroby i epidemie jako odwieczni towarzysze ludzkiego losu. Wystawa online ZDJĘCIA

Choroby i epidemie jako odwieczni towarzysze ludzkiego losu

Oczywiście bezpośrednią inspiracją do prac nad wystawą był czas pandemii koronawirusa. Dla pokolenia obecnych 50, 40, 30, czy 20-latków to, co dzieje się w chwili obecnej na świecie stanowi niecodzienną sytuację, coś, z czym nigdy nikt wcześniej się nie spotkał.

Tymczasem choroby towarzyszą ludziom od zawsze. Można rzec, że są z nami na każdym kroku – czasami w ukryciu czekają cierpliwie, by ujawnić się z całą mocą i przypomnieć światu o swoim istnieniu. Epidemie są wpisane w los ludzki i przez wieki stanowiły element życia codziennego społeczeństw. Rozwój medycyny, szczególnie
w XX w. zahamował nieco ich rozwój, niemniej nie udało się znaleźć środka zaradczego na wszelkie choroby tego świata, a w zamian pojawiło się wiele nowych, nieznanych dotąd schorzeń, także zakaźnych.

W ostatnim roku wielu ludzi, nie tylko w Polsce, buntuje się przeciwko polityce obostrzeń, traktując ją jako narzędzie społecznego ucisku. Tymczasem okazuje się, że w przeszłości zapobiegano przenoszeniu zakażenia poprzez zamykanie granic państw, można było także trafić na przymusową kilkutygodniową kwarantannę z powodu podejrzenia choroby zakaźnej, nikt też nie buntował się z uwagi na fakt, iż musi na drzwiach swojego domu wywiesić tabliczkę oznajmiającą, że domownicy są chorzy zakaźnie.

- Podobnie jak dziś, w okresie epidemii zakazywano biesiadowania w zajazdach i wyszynkach, a na hotele i pensjonaty nakładano wiele przepisów sanitarnych mających na względzie uchronienie gości przed zarażeniem chorobą zakaźną. Za plucie na podłogę miejscu publicznym można było nawet trafić do aresztu. Brzmi znajomo? Powyższe, to tylko kilka przykładów restrykcji, jakich należało przestrzegać w minionych wiekach i dziesięcioleciach - tłumaczy autorka wystawy dr Anna Bestian-Zając.

.

Celem wystawy nie jest stworzenie przeglądu chorób, z którymi do tej pory mierzyła się ludzkość. Ekspozycja prezentuje bowiem temat widziany oczami historyka – obraz chorób i epidemii uwieczniony w archiwaliach. Pokazuje ogrom nieszczęścia ludzi żyjących w Kaliszu i w regionie kaliskim w XIX i XX w., prezentując także nieustanne starania i walkę o uzdrowienie chorych i jednoczesne uchronienie zdrowych przed zachorowaniem.

Zachowane dokumenty można podzielić na takie, które dotyczą zasad profilaktyki, w tym szczepień ochronnych; zawierające zasady działania w przypadku wykrycia zachorowań i nawiązujące do metod leczenia chorych. Stanowią odzwierciedlenie obowiązujących w danym czasie regulacji prawnych.

Najstarszy dokument prezentowany na wystawie pochodzi z 1813 r., najmłodszy zaś z 1990 r. Archiwalia stanowią wybór dokumentów urzędowych, raportów, obwieszczeń, świadectw szczepień, wykazów chorych, broszur informacyjnych. Pochodzą one z akt magistratów, Naczelnika Powiatu Kaliskiego z lat 1817-1866 [1867] i 1914-1918 [1919], Rady Opiekuńczej Zakładów Dobroczynnych Powiatu Kaliskiego, Kaliskiego Zarządu Powiatowego, Wydziału Powiatowego w Kaliszu, starostw powiatowych, Zbioru dokumentów rodzinnych, Spuścizny Zbigniewa Kledeckiego z Kalisza, Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urzędu Powiatowego w Wieruszowie, Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Urzędu Powiatowego w Kępnie, Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kaliszu, Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Kaliszu.

Ekspozycja jest dostępna na stronie https://www.archiwum.kalisz.pl/wystawy-on-line/choroby-i-epidemie