Diecezja kaliska z pomocą Unii Europejskiej remontuje i odnawia zabytkowe kościoły

W Wielkopolsce jest 230 kościołów drewnianych, ale na terenie diecezji kaliskiej jest aż 80 drewnianych świątyń, spośród których 57 pełni funkcję kościołów parafialnych, a pozostałe to kościoły i kaplice filialne. Cztery najstarsze z nich (w Blizanowie, cmentarny pw. Świętej Trójcy w Koźminie Wlkp., filialny pw. św. Fabiana i Sebastiana w Krotoszynie oraz filialny pw. św. Jana Chrzciciela w Ołoboku) pochodzą z XVI wieku. Siedem świątyń pochodzi z XVII w. (w Chlewie, Golinie, Grębaninie, Kucharach, Laskach, Słupi pod Bralinem i Wielowsi w dekanacie koźmińskim), a pozostałe wzniesiono w XVIII wieku.

- Ich stan zachowania jest różny, ale dzięki pracom konserwatorskim, przeprowadzonym kilka lat temu i obecnie w ramach projektu realizowanego ze współudziałem środków finansowych Unii Europejskiej, kilkadziesiąt z nich jeszcze przez wiele lat gromadziło będzie w swych wnętrzach wiernych na Eucharystii i różnych nabożeństwach, a także świadczyło o naszych chlubnych dziejach i naszym kulturowym dziedzictwie ojców i dziadów - podkreśla ks. Edward Janiak, biskup diecezji kaliskiej.

Obecnie realizowany projekt, to największe tego typu przedsięwzięcie w kraju. Koszt prac podzielonych na dwa etapy szacowany jest w sumie na 22,5 mln zł, z czego ponad 19 mln zł do dofinansowanie z budżetu Unii Europejskiej z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Pierwszy etap projektu obejmował prace przy blisko 100 obiektach drewnianych w 17 kościołach (drewnianych i murowanych). Pracami renowacyjnymi i konserwatorskimi objęto zabytki nieruchome, np. więźby dachowe, belki zrębowe czy sygnaturkami jak i zabytki ruchome, np. ołtarze, obrazy, rzeźby, chrzcielnice, feretrony, konfesjonały, ambony i inne. W ramach drugiego etapu prace konserwacyjne i renowacyjne prowadzone będą w dziewięciu kościołach z pierwszego etapu i w siedmiu nowych.

Aby projekt doszedł do skutku, niezbędny był wkład własny poszczególnych parafii. Z pomocą przyszły samorząd województwa wielkopolskiego, Miasto Kalisz, Powiat Kaliski, Powiat Pleszewski, Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce, Gmina i Miasto Dobrzyca, Gmina i Miasto Międzybórz i Miasto Byczyna, a także sami wierni. Efekt prac jest imponujący. Dzięki nim nie tylko udało się odrestaurować i odpowiednio zakonserwować bezcenne zabytki sakralne, ale też dokonać nowych odkryć.

- W Ociążu, Czerminie, Żegocinie, czy Blizanowie zostały odkryte polichromie, które nigdy nie spojrzałyby na światło dzienne, gdyby nie te szeroko zakrojone prace - mówi Beata Matusiak, kierownik kaliskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu. - W Czerminie i w Sośnicy zostały odkryte polichromie, o których nie mieliśmy bladego pojęcia. Nie wspominając o najważniejszym odkryciu w kościele franciszkanów w Kaliszu.

W najstarszej kaliskiej świątyni odkryto nie tylko słynny już wizerunek św. Krzysztofa w prezbiterium, który uznawany jest za najstarsze i największe tego typu dzieło w Europie. W ostatnich dniach konserwatorzy natrafili na polichromie na sklepieniach. Dotychczas znane były wyłącznie ze sztukaterii.

- Z drewnem jest jak z ludźmi. Drewno się starzeje, ludzie też odchodzą, a gdy zostawić drewno bez konserwacji to po prostu zginie. To nasze dobro wspólne i bardzo się cieszę, że tyle ludzi się włączyło w ten projekt - dodaje ordynariusz diecezji kaliskiej.

Prace objęły kościoły: Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Blizanowie, św. Jakuba Apostoła w Czerminie, Świętej Trójcy w Dziesławicach, św. Mateusza Apostoła w Górznie, św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Kaliszu, św. Filipa i św. Jakuba Apostoła w Kozie Wielkiej, św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Koźminie Wlkp., Świętej Trójcy w Mikstacie, św. Fabiana i św. Sebastana w Krotoszynie, Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Ociążu, św. Jana Ewangelisty w Ołoboku, św. Marii Magdaleny w Sośnicy, św. Mikołaja w Stawie Kaliskim, Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny w Starymgrodzie, Świętej Trójcy w Węglewicach i św. Jana Chrzciciela w Zdunach.

Inicjatorem projektu był gwardian franciszkanów w Poznaniu o. Leszek Klekociuk, a koordynatorem z ramienia diecezji kaliskiej ks. Rafał Kopis.

Podczas spotkania podsumowującego projekt biskup kaliski Edward Janiak odznaczył pierścieniem św. Józefa osoby zaangażowane w realizację projektu. Takie pierścienie otrzymali: Marlena Maląg i o. Leszek Klekociuk.