Dr Piotr Suda opowiadał o ordynatorach kaliskiej pediatrii. ZDJĘCIA

W Archiwum Państwowym w Kaliszu 9 listopada 2023 r. wykład na temat historii i sylwetek ordynatorów Oddziału Chorób Dziecięcych Szpitala im. Przemysła II wygłosił dr n. med. Piotr Suda - wieloletni ordynator, obecnie kierownik Oddziału Chorób Dziecięcych Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Ludwika Perzyny w Kaliszu, prezes Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Bohaterami wykładu byli dr Julian Gruner, dr Władysław Fisz, dr Irena Ptasiewicz-Wyrzykowska, dr Stanisław Szponder oraz... dr Piotr Suda.

Sylwetkę prelegenta przedstawiła dyrektor APK dr Grażyna Schlender. Piotr Suda jest lekarzem pediatrą, ale pasjonuje się fizyką, matematyką i grą w szachy, której nauczył się od swojego ojca - żołnierza AK Józefa Sudy. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, od 2007 r. prezesem Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego, aktywnym na rzecz Stowarzyszenia Przyjaciół Dzieci i Młodzieży z Cukrzycą w Kaliszu.

Dr Piotr Suda rozpoczął swój wykład od krótkiego przypomnienia historii szpitalnictwa kaliskiego, w którym dużą rolę odegrał Szpital św. Trójcy. Następnie omówił proces budowy nowego szpitala, który początkowo obrał imię Przemysława II (zmienione później na Przemysła II). Został on zaprojektowany w stylu modernistycznym, w którym liczyła się przede wszystkim funkcjonalność.

Pierwszym ordynatorem Oddziału dla Dzieci był dr Julian Gruner. Urodził się on w Wisztyńcu w obwodzie grodzienieckim. Był nie tylko lekarzem, ale także bardzo uzdolnionym sportowcem. Należał do pierwszej polskiej reprezentacyjnej drużyny hokejowej, zdobywał medale w skoku wzwyż i w rzucie oszczepem. Początkowo pracował w Klinice Chorób Dziecięcych w Warszawie. Do Kalisza przeniósł się w 1931 r. Od 1 stycznia 1937 r. objął stanowisko ordynatora Oddziału Dziecięcego w kaliskim szpitalu. W 1939 r. został wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną i wywieziony pociągiem do Starobielska. Został zamordowany w Charkowie przez NKWD. W 1993 r. prezes Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego dr Zbigniew Kledecki odsłonił w holu Oddziału Dziecięcego kaliskiego szpitala tablicę upamiętniającą dr. Grunera.

Czytaj także:

Po wojnie, przez rok oddziałem kierowała dr Felicja Paciorkowska, którą 1 maja1946 r. zastąpił dr Władysław Fisz, pochodzący z Aleksandrowa Kujawskiego. Bardzo kochał dzieci i był przez nie lubiany. Był także skrzypkiem i pianistą. Początkowo pracował w Koźminku i Liskowie. Jego pierwszą asystentką na oddziale kaliskiego szpitala była dr Barbara Suda. Warunki lokalowe były bardzo trudne. Oddział mieścił się na strychu budynku, a dzieci chorowały na choroby zakaźne: błonicę, ciężkie biegunki, gruźlicę. Dr Fisz zorganizował oddział izolacyjny. Był aktywny zawodowo do 1960 r.

W latach 1960-1969 oddziałem kierowała dr Irena Ptasiewicz-Wyrzykowska, pochodząca z Kieleckiego absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Wcześniej pracowała w Zabrzu, Klinice Chorób Dziecięcych Śląskiej Akademii Medycznej i w Skarżysku Kamiennej. Zorganizowała m. in. przeniesienie oddziału ze strychu do pomieszczeń zwolnionych przez oddział zakaźny. Wyszkoliła 10 lekarzy pediatrów, z których 4 objęło stanowiska ordynatorskie w przyszłości.

Od 1970 r. do 1994 r. pracą kaliskich pediatrów w szpitalu kierował dr Stanisław Szponder - wielce zasłużony dla Kalisza lekarz, pochodzący z Baranowic (woj. nowogródzkie), zesłany w czasie II wojny światowej do ZSRR. 15 marca 1970 r. w wyniku konkursu objął stanowisko ordynatora Oddziału Dziecięcego Szpitala Miejskiego w Kaliszu. Dzięki jego działaniom zmniejszyła się umieralność niemowląt. Wyszkolił kilkunastu specjalistów pediatrii. Pasjonował się pisarstwem opowiadań i bajek dla dzieci. Był inicjatorem Wojewódzkiego Związku Sybiraków w Kaliszu i jego pierwszym prezesem. W 2003 r. uhonorowano go odznaką Zasłużony dla Miasta Kalisza. Nadano mu także Order Uśmiechu. Dr Stanisław Szponder był mistrzem dr. Piotra Sudy, którego tenże zastąpił na stanowisku ordynatora w 1995 r. W 1997 r. prowadzony przez niego oddział zdobył I nagrodę w akcji „Szpital bez łez”. 1 marca 2011 r. Oddział Chorób Dziecięcych został przeniesiony do budynku Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. Ludwika Perzyny przy ul. Poznańskiej.

Dr Schlender nadmieniła, że na zaproszeniu na wykład umieszczono nie bez przyczyny zdjęcie szpitala im. Przemysława II. Nad jego budową w latach 1932-1938 czuwał Komitet Budowy Międzykomunalnego Związku Szpitali, na czele którego stał Mieczysław Jałowiecki - właściciel majątku w Kamieniu, zaangażowany wcześniej w wykupienie dla Polski Westerplatte. W 2022 r. jego szczątki zostały sprowadzone do Polski z Anglii.

W spotkaniu uczestniczyli m. in: rektor Uniwersytetu Kaliskiego prof. UK dr hab. n. med. Andrzej Wojtyła, dr Marek Szponder, emerytowany dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej im. A. Asnyka w Kaliszu Adam Borowiak, dr Krystian Bedyński, prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Kaliszu Kazimierz Wiktorowicz, radny Leszek Ziąbka, Elżbieta Stadtmüller, Dariusz Trenkler, najbliższa rodzina prelegenta - córka Joanna Suda-Janik wraz z synem Karolem, uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. A. Asnyka w Kaliszu wraz z dyrektorem Urszulą Janczar oraz uczniowie Zespołu Szkół Ekonomicznych w Kaliszu z nauczycielem Bogumiłą Bielak.

Wykład wzbudził ogromne zainteresowanie, był okraszony licznymi anegdotami i autentycznymi historiami małych pacjentów. Organizatorem prelekcji było: Archiwum Państwowe w Kaliszu, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Archiwaliów, Stowarzyszenie Archiwistów Polskich Oddział w Kaliszu.