Fakty i mity o koronawirusie. Ta wiedza pozwoli ci lepiej zadbać o siebie i bliskich

Eksperci z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej odpowiadają na pytania związane z koronawirusem.
Warto się z nimi zapoznać.

Gdzie wykonam test na obecność koronawirusa?
W sytuacji podejrzenia zachorowania na COVID-19 materiał do badania jest pobierany wyłącznie po konsultacji lekarskiej. Badania zleca właściwy dla umiejscowienia szpitala właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny.
Laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Gdańsku nie wykonuje badań komercyjnych w kierunku koronawirusa SARS-CoV-2.

Jak rozprzestrzenia się koronawirus SARS-CoV-2?
* bezpośrednio, drogą kropelkową. Zawierające wirusa drobne kropelki powstają w trakcie kaszlu, kichania, mówienia i mogą być bezpośrednią przyczyna zakażenia.
Odległość 1-1,5 m od drugiej osoby, z którą rozmawia się, traktowana jest jako bezpieczna pod warunkiem, że osoba ta nie kaszle i nie kicha w naszym kierunku (strumień wydzieliny oddechowej pod ciśnieniem).

* pośrednio poprzez skażone wydzieliną oddechową (podczas kichania czy kaszlu) przedmioty i powierzchnie. Mimo, że wirus nie ma zdolności przetrwania poza organizmem człowieka, zanim ulegnie dezaktywacji może upłynąć nawet kilkanaście godzin, w czasie których może być zakaźny.

Czy można zarazić się COVID-19 od osoby, która nie ma objawów?
Główną drogą rozprzestrzeniania się choroby są kropelki oddechowe wydalone przez osobę, która kicha lub kaszle. Ryzyko zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 od osoby bez objawów jest bardzo niskie. Jednak wiele osób z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 doświadcza jedynie łagodnych objawów. Jest to szczególnie często obserwowane we wczesnych stadiach choroby.

Czy można zarazić się COVID-19 drogą fekalno-oralną?
Ryzyko zakażenia koronawirusem przez kontakt z kałem zarażonej osoby wydaje się niskie. Chociaż wstępne badania sugerują, że wirus może być obecny w kale w niektórych przypadkach, rozprzestrzenianie się tą drogą nie jest głównym sposobem. Fakt istnienia takiego ryzyka jest jednak kolejnym powodem do regularnego mycia rąk po skorzystaniu z łazienki i przed jedzeniem.

Ile wynosi okres inkubacji?
„Okres inkubacji” oznacza czas między złapaniem wirusa a wystąpieniem objawów choroby. Większość szacunków okresu inkubacji SARS-CoV-2 wynosi od 1 do 14 dni, najczęściej około 5 dni.

Jak długo wirus przetrwa na powierzchniach?
Nie jest pewne, jak długo wirus wywołujący COVID-19 przeżyje na powierzchni, ale wydaje się, że zachowuje się jak inne koronawirusy. Badania sugerują, że koronawirusy (w tym wstępne informacje na temat wirusa COVID-19) mogą utrzymywać się na powierzchniach przez kilka do kilkunastu godzin. Może się to różnić w różnych warunkach (np. Rodzaj powierzchni, temperatura lub wilgotność otoczenia). Jeśli uważasz, że powierzchnia mogła zostać skażona, wyczyść ją środkiem dezynfekującym. Umyj ręce mydłem i wodą lub zdezynfekuj środkiem na bazie alkoholu (min. 60%). Unikaj dotykania dłońmi oczu, ust lub nosa.

Jak prawdopodobne jest zarażenie COVID-19?
Ryzyko zakażenia koronawirusem w dominującej części zależy od tego, gdzie jesteś - a dokładniej od tego, czy występuje tam transmisja koronawirusa SARS-CoV-2. Dla większości ludzi w większości lokalizacji ryzyko zakażenia koronawirusem jest wciąż niskie. Istnieją jednak miejsca na całym świecie (miasta lub obszary), w których rozprzestrzenia się koronawirus. Pamiętaj, aby stosować się do rekomendacji GIS i ograniczeń dotyczących podróży, przemieszczania się i przebywania w dużych skupiskach ludzkich. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z sytuacji epidemiologicznej, na obszarze, w którym się znajdujesz lub gdzie zamierzasz się udać. GIS publikuje aktualizacje na temat sytuacji epidemiologicznej na całym świecie.

Czy powinienem obawiać się COVID-19?
W 80% przypadków, zakażenie COVID-19 przebiega w sposób łagodny, bez nasilonych objawów. Prawie nie obserwuje się zakażeń wśród dzieci i młodzieży. Ciężka postać choroby obserwuje się głównie u osób starszych, z niedoborami odporności i chorobami przewlekłymi.
Należy zachować podstawowe zasady higieny. Przede wszystkim wśród tych działań jest regularne i dokładne mycie rąk oraz dobra higiena dróg oddechowych. Po drugie, bądź na bieżąco i postępuj zgodnie z zaleceniami, w tym wszelkimi ograniczeniami dotyczącymi podróży, przemieszczania się i spotkań.

Czy można zarazić się COVID-19 od zwierząt domowych?
Obecnie nie ma dowodów na to, że zwierzęta domowe, takie jak koty i psy, zostały zainfekowane lub mogłyby rozprzestrzeniać wirusa wywołującego COVID-19.

Czy bezpiecznie jest otrzymać paczkę z dowolnego obszaru, w którym zgłoszono COVID-19?
Tak. Prawdopodobieństwo zarażenia poprzez produkty handlowe jest niskie, a ryzyko zarażenia wirusem, który powoduje COVID-19 poprzez paczkę, która zostało przewieziona i wystawiona na działanie różnych warunków i temperatury jest również niskie. Obecnie brak jest dowodów naukowych na zakażenie koronawirusem poprzez paczkę nadaną z Chin lub Europy.

Czy antybiotyki są skuteczne w zapobieganiu lub leczeniu COVID-19?
Nie. Antybiotyki nie działają przeciwko wirusom, działają tylko na infekcje bakteryjne. COVID-19 jest wywoływany przez wirusa, więc antybiotyki nie działają. Antybiotyki nie powinny być stosowane jako środek zapobiegania lub leczenia COVID-19.

Jeśli mieszkam w obszarze, w którym wystąpiły przypadki zakażenia koronawirusem - czy jestem narażony na dodatkowe ryzyko?
Osoba z koronawirusem nie naraża innych, jeżeli pozostaje w izolacji i uważnie zbadano, z kim miała bliski kontakt. Nadzór sanitarno-epidemiologiczny i śledzenie kontaktów to podstawowy element pracy służb sanitarnych.

Co to znaczy, że ktoś miał bliski kontakt z osobą zakażoną koronawirusem?
* pozostawał w bezpośrednim kontakcie z osobą chorą lub w kontakcie w odległości mniej niż 2 metrów przez ponad 15 minut;
* prowadził rozmowę z osobą, z objawami choroby twarzą w twarz przez dłuższy czas;
* osoba zakażona należy do grupy najbliższych przyjaciół lub kolegów;
* osoba mieszkająca w tym samym gospodarstwie domowym, co osoba chora lub w tym samym pokoju: hotelowym/ w akademiku.

Co oznacza izolacja dla osób, które nie mają objawów?
* pozostanie w domu przez 14 dni od ostatniego kontaktu z osobą chorą lub po powrocie z obszaru zagrożonego i prowadzenie samoobserwacji - codzienny pomiar temperatury i świadome zwracanie uwagi na swój stan zdrowia,
* poddanie się monitoringowi epidemiologicznemu - w szczególności udostępnienie numeru telefonu w celu
* umożliwienia codziennego kontaktu i przeprowadzenia wywiadu odnośnie stanu zdrowia przez pracownika stacji sanitarno-epidemiologicznej,
* jeżeli w ciągu 14 dni samoobserwacji wystąpią następujące objawy: gorączka, kaszel, duszność, problemy z oddychaniem - należy bezzwłocznie, telefonicznie powiadomić stację sanitarno-epidemiologiczną lub zgłosić się bezpośrednio do oddziału zakaźnego lub oddziału obserwacyjno-zakaźnego, gdzie określony zostanie dalszy tryb postępowania medycznego.
Kwarantannę można skrócić w przypadku, gdy wyniki testów na obecność wirusa SARS-CoV-2 u osoby podejrzanej wyszły negatywne, a z którą osoba poddana kwarantannie miała kontakt. Decyzję o skróceniu kwarantanny podejmuje tylko właściwy Państwowy Inspektor Sanitarny.

Czy kobiety w ciąży są szczególnie narażone?
Według WHO kobiety w ciąży nie wydają się mieć zwiększonego ryzyka zakażenia koronawirusem, która podróżowała do kraju dotkniętym SARS-CoV-2w ciągu ostatnich 14 dni lub miała bliski kontakt z pacjentem z potwierdzoną infekcją SARS-CoV-2 należy poddać testom na obecność wirusa. Nie ma wystarczających danych na temat wpływu zakażenia COVID-19 na płód.

Komu przysługuje prawo do świadczeń z powodu poddania się kwarantannie lub izolacji?
Zgodnie z przepisami
1) państwowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może wydać decyzję o poddaniu kwarantannie lub izolacji osoby przebywającej na terytorium RP, jeśli jest ona zakażona, chora na chorobę zakaźną albo podejrzana o zakażenie lub chorobę zakaźną lub miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego.

Decyzja inspektora sanitarnego stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Zatem za czas nieobecności w pracy z powodu kwarantanny lub izolacji przysługuje wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja może być dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji.

Więcej informacji na stronie: https://www.zus.pl/baza-wiedzy/biezace-wyjasnienia-komorek-merytorycznych/-/publisher/details/1/informacja-o-uprawnieniach-do-swiadczen-z-powodu-poddania-sie-kwarantannie-lub-izolacji/3194262