Fundusze Europejskie. Dofinansowanie unijne pozwoli na zabezpieczenie rzek i strumieni przed wylewaniem

Fundusze Europejskie
Już ponad dwadzieścia lat temu wezbrane wody zatopiły Wrocław i szereg miast i wsi - żywioł, nazwany powodzią tysiąclecia objął dwa procent terenu kraju, zabił 56 osób i zabrał dach nad głową siedmiu tysiącach ludzi, nie mówiąc o zniszczeniu dorobku życia 40 tysiącom osób. Dość powiedzieć, że łączne straty wyliczono wówczas na 12 miliardów złotych.

Po tej tragedii w całym kraju przystąpiono do sprawdzania i naprawiania zabezpieczeń przeciwpowodziowych. Także w Wielkopolsce, do której - zwłaszcza do południowych rejonów - dotarła wówczas i nadal dociera wielka woda, przykłada się dużą wagę do poprawy jakości i sprawności systemów przeciwpowodziowych.

Województwo pod ochroną
Według słów Cezarego Sinieckiego, zastępcy dyrektora Wielkopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu, które padły na posiedzeniu sejmikowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w Wielkopolsce jest ponad 7 tys. km rzek i kanałów, które w najbardziej zagrożonych odcinkach są zabezpieczone wałami przeciwpowodziowymi o długości 785 km. Chronią one przed zalaniem ponad 77,5 tys. hektarów gruntów.

Na rzecz ochrony przeciwpowodziowej pracuje m.in. 51 stacji pomp, 38 retencyjnych zbiorników wodnych, 1908 budowli piętrzących, 479 przepustów wałowych, 930 pozostałych budowli na urządzeniach melioracji. Ale by w razie zagrożenia dać mu skuteczny odpór, trzeba mieć jak najlepsze możliwości przeciwdziałania, trzeba budować nowe i modernizować istniejące systemy ochrony przeciwpożarowej i ich elementy.

Mamy dobrą wiadomość dla jednostek chcących uczestniczyć w unijnych projektach, których wspólnym mianownikiem jest ochrona terenów przed podtopieniami i poprawą systemów zabezpieczenia i ostrzegania przez powodzią: rozpoczęło się już przyjmowanie wniosków w pięciu konkursach dotyczących tej dziedziny. Zarząd Województwa Wielkopolskiego, będący Instytucją Zarządzającą Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2014 - 2020 określił, że o dofinansowanie mogą się ubiegać jednostki samorządu terytorialnego, ich związki, i jednostki zależne, a mające osobowość prawną, państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, państwowe osoby prawne, Ochotnicze Straże Pożarne, ich związki i stowarzyszenia, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, a także szkoły wyższe.

Osiemdziesiąt milionów na jeziora i stawy
Pierwszy z konkursów dedykowany jest małej retencji i oznaczony jest numerem 4.1.2. Wsparcie ma być tym samym skierowane na projekty związane z małą retencją, czyli na te, które dotyczą m.in. podpiętrzania jezior i stawów naturalnych, budowy sztucznych zbiorników wodnych, czy działań, mających na celu zwiększenie retencji korytowej - budowy obiektów na ciekach, rowach i kanałach. Wszystkie te projekty muszą być prowadzone wyłącznie na terenie województwa.

Do wykorzystania w tym projekcie jest niebagatelna kwota 80 mln zł zł., przy czym minimalna wartość projektu wynosi 500 tys. zł.

Warto przypomnieć, że w ubiegłym roku w konkursie „Mała retencja” wygrał projekt zatytułowany „Zagospodarowanie retencyjne zlewni Rowu Złotnickiego”, o wartości 5 948 724,15 zł, w którym kwota dofinansowania wyniosła 5 044 470,68 zł. Dotyczy on budowy zbiornika retencyjnego o pojemności 20,8 tys. m sześc. wraz z filtrem gruntowo - roślinnym.

Rozpoznanie i ostrzeganie
Drugi konkurs (o numerze 4.1.4.) zatytułowany jest „Wsparcie systemów oceny ryzyka wystąpienia powodzi i zarządzania tym ryzykiem, wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń” - dla Pilskiego Obszaru Strategicznej Interwencji. Tutaj dofinansowaniem zostaną objęte projekty, których przedmiotem będzie wsparcie systemów szacowania ryzyka wystąpienia powodzi, czy odpowiednich systemów monitorowania, oczywiście także wyłącznie na terenie województwa. Ogólna pula środków przeznaczona na konkurs wynosi 780 tys. zł, przy czym minimalna wartość projektu musi być na poziomie 100 tys. zł. Trzeci konkurs - o tym samym numerze - ma charakter otwarty, nie jest dedykowany POSI, i w nim ogólna pula środków sięga kwoty 2 mln zł. Warunki są te same.

Śnieg na celowniku
Czwarty konkurs (4.1.3) dotyczy zabezpieczenia obszarów miejskich przed niekorzystnymi zjawiskami pogodowymi i ich następstwami. Wsparciem zostaną objęte projekty realizowane w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców, a dotyczące m.in. zagospodarowania wód opadowych i wody zgromadzonej w śniegu poprzez systemy zbierania, retencjonowania oraz opóźnienia odpływu. Ogólna pula środków przeznaczona na konkurs sięga 3 mln zł, przy czym warunki finansowania i terminy wysłania wniosków są takie same jak w poprzednim konkursie.

Przypomnijmy, że w ubiegłym roku w tym konkursie zwyciężyła gmina Ujście, której projekt pt. „Ochrona miasta Ujście przed deszczami nawalnymi”, wart 4 001 235,56 zł uzyskał dofinansowanie w wysokości 3 392 550,30 zł.

Wały przecipowodziowe
Ostatni konkurs (numer 4.1.1), dotyczy ochrony obszarów ze średnim ryzykiem powodziowym, ustalonych zgodnie z mapami ryzyka powodziowego. Inicjatywy zatem powinny dotyczyć m.in. budowy, remontów, przebudowy, czy rozbudowy wałów przeciwpowodziowych, i innych budowli wałowych. Fundusze ten cel wynoszą aż 15 mln zł, przy minimalnej wartości projektu: 500 tys. zł.

Wnioski o dofinansowanie trzeba wysłać w formie elektronicznej w Lokalnym Systemie Informatycznym, do 28 lutego 2018 r., do godziny 15.30. (konkurs 4.1.2.), a wersję papierową dokumentacji trzeba dostarczyć w czasie pięciu dni po wysłaniu wersji elektronicznej do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu, do Punktu Naboru Wniosków (osobiście), lub do Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego (poczta lub kurier).

W konkursach 4.1.4 i 4.1.3 wnioski w formie elektronicznej trzeba wysłać do 31 stycznia 2018 r. do godziny 15.30, a 4.1.1. - do 16 lutego godziny 15.30. Wersję papierową dokumentacji trzeba dostarczyć w terminie do 5 dni roboczych od dnia wysłania wersji elektronicznej.

We wszystkich konkursach minimalny wkład własny wynosi 15% wydatków kwalifikowalnych, a maksymalny poziom dofinansowania projektu - 85% tychże wydatków.