Lustrzana mandala powstaje na ścianie cmentarza żydowskiego w Kaliszu ZDJĘCIA

Pod koniec lata stowarzyszenie Multi Art szukało wspólnie z ukraińskim artystą Ruslanem Kolmykovem ściany na jeden z jego projektów, które miał zrealizować w ramach jego rezydencji w grodzie nad Prosną. W końcu udało się znaleźć miejsce na jego lustrzaną mozaikę - ścianę cmentarza żydowskiego w Kaliszu.

- Zadanie jest jest proste ze względu na fakturę, z jakich jest robiona mozaika, jak również miejsce. Należało zachować powagę i odpowiednio uczcić ludność żydowską. Ostatecznie zdecydowałem się wykonać z luster mandalę - mówi Ruslan Kolmykov. Artysta pracował kilkanaście lat w Kijowie, gdzie realizował swoje projekty i organizował festiwale artystyczne.

Mandala to motyw artystyczny występujący głównie w sztuce buddyzmu tantrycznego, gdzie jego tworzenie, a następnie niszczenie - jako droga transformacji praktykującego, jest uważane za rodzaj medytacji i ma duże znaczenie religijne.

- Ściana odbija ciepłe światło zachodzącego słońca, grają tysiące płomieni, pogrążając Cię w zewnętrzny świat miasta i siebie samego - dodaje artysta.

Prace trwają od kilku tygodni i mają się zakończyć jeszcze przed świętami. Artyście pomagają inni Ukraińcy mieszkający w naszym mieście, ale również kaliszanie.

- Projekt bardzo mi się spodobał i załatwiliśmy wszelkie niezbędne pozwolenia konserwatorskie - mówi Hila Marcinkowska, przewodnicząca Rady Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, jak również opiekunka nekropolii. - Artysta chce połączyć trzy narody, które kiedyś mieszkały w Kaliszu - Polaków, Żydów i Ukraińców.

Po zniszczeniu większości zabytków kultury żydowskiej w Kaliszu najważniejszą pamiątką pozostaje założony w 1920 r. cmentarz przy ul. Podmiejskiej. W obrębie nowego cmentarza w latach 20. zaprojektowano też dom przedpogrzebowy oraz budynek gospodarczy. Do naszych czasów szczęśliwie zachował się m.in. ohel rabina Jechaskiela Lipszyca, przy którym przyjeżdżający do Kalisza Żydzi modlą się i zostawiają swoje prośby.

Podczas II wojny cmentarz był miejscem masowych egzekucji, dokonywanych na ludności żydowskiej z Kalisza i okolic. Z kolei w latach 90. XX w. przewieziono tutaj część macew pochodzących z nieistniejącego Starego Cmentarza, który znajdował się na osiedlu Czaszki. Dziś w domu przedpogrzebowym można obejrzeć ekspozycję poświęconą historii kaliskich Żydów i dowiedzieć się o żydowskich zwyczajach pogrzebowych i o najwybitniejszych przedstawicielach tej społeczności.

Zobacz także: