Gospodarka finansowa Miasta Kalisza. Kontrola RIO wykazała szereg nieprawidłowości

Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych nakłada na izby obowiązek przeprowadzenia kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego co najmniej raz na cztery lata. Ostatnia kompleksowa kontrola w odniesieniu do Miasta Kalisza została przeprowadzona w terminie od 5 września 2022 r. do 25 stycznia 2023 r. i objęła rok budżetowy 2021 i w miarę potrzeb także inne lata. 24 marca 2023 r. RIO wydała wystąpienie pokontrolne.

- Nieprawidłowości są różne i mają różną rangę, bo dotyczą m.in błędnego księgowania czy ewidencjonowania wydatków i dochodów, jak opóźnienia w wypłacaniu odpraw emerytalnych czy nagród jubileuszowych. Są też uwagi dotyczące opóźnień w wypłacaniu pieniędzy przedsiębiorcom, które leżały w miejskiej kasie z tytułu wadium - wymienia radna Polski 2050 Barbara Oliwiecka. - Te wszystkie rzeczy wskazują na bałagan jaki panuje w urzędzie.

Opozycyjni radni wskazali dwie najpoważniejsze kwestie, które budzą ich największe wątpliwości, czyli kwestia dodatków specjalnych dla wiceprezydentów oraz gospodarka odpadami komunalnymi.

- Skala bałaganu jaką wykryła RIO jest ogromna. Na podstawie lektury tego raportu pytania "czy leci z nami pilot?" są całkowicie bezzasadne, bo wiemy, że nikt niczego nie pilotuje. Niekompetencja, która przerosła nasze największe obawy, powoduje ogromne obszary niegospodarności i strat - komentuje Dariusz Grodziński z KO. - RIO stwierdziło poważne nieprawidłowości w gospodarce odpadami komunalnymi, w zakresie zawierania umów i faktur oraz rozliczania się z firmami. Kontrola dokumentacji wykazała brak akceptacji finansowej, tzw. kontrasygnaty skarbnika miasta lub osoby przez niego upoważnionej, co najmniej 3 aneksów do umów śmieciowych na odbiór i zagospodarowanie odpadów. Brak kontrasygnaty powoduje brak zapewnienia, że w budżecie są zabezpieczone środki finansowe na realizację danej umowy.

RIO stwierdza wyraźnie, że przez 2 miesiące miasto opłacało faktury za odbiór naszych odpadów bez zawartych umów.

Dalej kontrola prawidłowości dokonywania wydatków przeprowadzona przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Poznaniu stwierdziła przypadki dokonywania w 2021 r. wydatków ponad limit ustalony w budżecie Miasta Kalisza.

- Im prędzej pożegnamy prezydenta Krystiana Kinastowskiego z jego luksusowego gabinetu, tym lepiej dla nas wszystkich. Na podstawie tylko tego fragmentu raportu RIO odnośnie odpadów komunalnych dla nas jest oczywiste, że do natychmiastowej dymisji jest co najmniej wiceprezydent i naczelnik odpowiedzialny za odpady komunalne, czyli wiceprezydent Grzegorz Kulawinek i naczelnik Paweł Bąkowski - komentuje radny KO.

Zdumienie radnych wzbudziły również wypłacone - nieprawidłowo według RIO - dodatki specjalne dla wiceprezydentów.

- Prezydent przyznał między innymi wiceprezydentom Grzegorzowi Kulawinkowi i Mateuszowi Podsadnemu dodatki specjalne. Zgodnie z przepisami ustawy można je przyznać czasowo w okresie kiedy następuje zwiększenie zakresu obowiązków. Według prezydenta zwiększenie zakresu obowiązków wiceprezydentów trwało od 22 listopada 2018 roku, czyli od momentu rozpoczęcia kadencji i trwało nieprzerwanie do końca roku 2021. W tym okresie wiceprezydenci otrzymali dodatki specjalne z tytułu "powierzenia dodatkowych zadań polegających na pełnieniu nadzoru nad funkcjonowaniem jednostek organizacyjnych Miasta ze wskazanym przez prezydenta zakresie". Bardzo jesteśmy ciekawi, jakie to funkcji nadzorcze wiceprezydenci wypełniali w tym okresie, bo z tego protokołu wynika, że nie spisali się zbyt dobrze, mimo to co miesiąc otrzymywali dodatek w kwocie 1850 złotych - uważa adna Polski 2050 Magdalena Walczak.

- Ważne jest to, aby wyciągnąć wnioski na przyszłość, aby nie powtarzać tych błędów - mówi radny Lewicy Zbigniew Włodarek.

Poprosiliśmy ratusz o komentarz w sprawie wyników pokontrolnych RIO.

- Opisane nieprawidłowości nie mają istotnego znaczenia w prowadzeniu ksiąg rachunkowych i sporządzaniu sprawozdawczości. Oprócz ksiąg rachunkowych i ewidencji księgowej kontroli poddano także realizowanie obowiązków Prezydenta Miasta Kalisza jako organu podatkowego w zakresie podatków lokalnych. Tu także nie stwierdzono nieprawidłowości, które miałyby wpływ na nieprawidłowe opodatkowanie - tłumaczy w piśmie Katarzyna Ciupek, rzecznik prasowa Kancelarii Prezydenta Miasta.

Informuje, że 28 marca RIO przekazało wystąpienie pokontrolne zawierające wnioski pokontrolne, które zostaną wykorzystane w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz usprawnienia gospodarki finansowej. Informacja o sposobie realizacji tych wniosków zostanie przekazana w terminie 30 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.

- Przeprowadzona kontrola działania służb finansowych i innych nie stwierdziła istotnych uchybień co do zasad prawidłowej gospodarki finansowej środkami publicznymi, a opisane w protokole nieprawidłowości będą stanowiły pomoc w osiąganiu celów i wyeliminowaniu ryzyka ich wystąpienia w przyszłości - podkreśla rzecznik.

Odnosi się również do kwestii dodatków dla wiceprezydentów. Zaznacza, że w poprzedniej kadencji również wypłacane były takie dodatki specjalne, a wcześniejsza kontrola RIO (wystąpienie pokontrolne z 3 czerwca 2019 r.) nie wskazała na nieprawidłowości w tym zakresie.

- Zaznaczam, że pisma o wycofaniu dodatków specjalnych dla wiceprezydentów Miasta Kalisza zostały podpisane w styczniu 2022 r., a zatem na kilka miesięcy przed rozpoczęciem kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu (ta rozpoczęła się 5 września 2022 r.) - dodaje Katarzyna Ciupek.